İNŞAAT TEKNOLOJİSİ ALANI GENEL TANITIMI
ALANIN AMACI:
İnsanlık var olduğu sürece yaşayacak sektörlerden birisi de inşaat sektörüdür. Ancak inşaat sektörü gelişen teknolojiye ayak uydurmak zorundadır. Çünkü gelişen teknoloji inşaata hem kalite hem de hız getirmektedir.
Müstakil evlerden toplu konutlara ve çok katlı yapılara kadar her tipteki evler insanların barınmaları için yapılmaktadır. Kara yolları, otoyollar, demir yolları, köprüler, tüneller, metrolar vb. yapılar ulaşımı sağlamaktadır. Kanallar, çekler, barajlar, bentler, hidrolik santraller vb. su yapıları ile su iletim, su depolama ve elektrik üretimini sağlamaktadır. Türkiye?deki toplam yatırımların yaklaşık %50?sini inşaat sektörü oluşturmaktadır. İnşaat sektörü kendisine bağlı 200?den fazla alt sektörün üretime geçmesini sağlamaktadır. Ayrıca pek çok inşaat firması uluslararası alanda, uluslararası standartlarda hizmet üretmekte ve yurt dışına ihraç etmektedir. Deprem riskinin büyük olduğu ülkemizde kaliteli bina inşaatı için nitelikli iş gücünün yetiştirilmesinde meslekî eğitimin önemi inkâr edilemez.
İnşaat Teknolojisi alanında; inşaat uygulamalarında yer alan meslek elemanlarını sektörün ihtiyaçları, bilimsel ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda gerekli olan meslekî yeterlikleri kazanmış, nitelikli kişiler olarak yetiştirmek amaçlanmaktadır.
DALLAR
- Mimari Yapı Teknik Ressamlığı Dalı
- Statik Yapı Teknik Ressamlığı Dalı
- Ahşap Doğrama ve Kaplamacılığı Dalı
- PVC Doğrama İmalat ve Montajcılığı Dalı
- Betonarme Demir, Kalıpçılık ve Çatıcılık Dalı
- Yapı Yüzey Kaplamacılığı Dalı
- Yapı Dekorasyonculuğu Dalı
- Yapı Yalıtımcılığı Dalı
- Yapı Duvarcılığı Dalı
- Restorasyon Dalı
- İç Mekan Teknik Ressamlığı Dalı
- Yapı Zemin ve Beton Laboratuarcılığı Dalı
- Çelik Yapı Teknik Ressamlığı Dalı
1-MİMARÎ YAPI TEKNİK RESSAMI
Tanımı
Mimarî yapı teknik ressamlığında proje çizimi, röleve ve maket yapma konusunda yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır.
Görevleri
- İş organizasyonu yapmak,
- Çizim araç ve gereçlerini kullanıma hazırlamak,
- El ve bilgisayarla yapı projelerini çizmek,
- Çizicilerden çıktı almak,
- Çizimleri kullanıma hazırlamak,
- Bina maketleri yapmak,
- Meslekî gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
2-STATİK YAPI TEKNİK RESSAMI
Tanımı
Statik yapı teknik ressamlığında statik proje çizimi konusunda yeterlilikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır.
Görevleri
- İş organizasyonu yapmak,
- Çizim araç ve gereçlerini kullanıma hazırlamak,
- El ve bilgisayarla yapı statik projelerini çizmek,
- Çizicilerden çıktı almak,
- Çizimleri kullanıma hazırlamak,
- Meslekî gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
3-AHŞAP DOĞRAMA VE KAPLAMACISI
Tanımı
Ahşap doğrama ve kaplamacılığı, yapılara ait doğrama, kaplama ve çizim işlerini yapma konusunda yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır.
Görevleri
- İş organizasyonu yapmak,
- Doğrama imalatına hazırlık yapmak,
- Doğrama imalatı yapmak (kör kasa, kapı kasaları pencere kasaları, pervazlar, camekânlar, pergule, kapı kanatları, pencere kanatları, panjur kanatları, ahşap kepenkler),
- Doğrama montajı yapmak,
- Yüzeylere tahta kaplama ve lambri yapmak,
- Meslekî gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
4-PVC DOĞRAMA İMALAT VE MONTAJCISI
Tanımı
Plastik doğrama imalât ve montajcılığı; PVC doğramaların çizim, imalat ve montajı ile ilgili işlemlerin yapılması konusunda yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır.
Görevleri
- İş organizasyonu yapmak,
- PVC doğramalara ait çizimleri yapmak,
- Kapı ve pencere boşluk ölçülerini almak,
- PVC pencere ve kapıyı hazırlamak,
- Aksesuarları takmak, yalıtım elemanlarını yerleştirmek,
- Doğramaları binalara monte etmek, cam takmak, yalıtım işlemi yapmak,
- Meslekî gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
5-BETONARME DEMİR, KALIP VE ÇATICISI
Tanımı
Betonarme demir, kalıp ve çatıcılık, betonarme kalıp, ahşap çatı ve çizim konusunda yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır.
Görevleri
- İş organizasyonu yapmak,
- Kalıp öncesi hazırlık yapmak,
- Ahşap kalıp yapmak,
- Betonu kalıba dökmek,
- Kalıp sökümünü yapmak,
- Ahşap çatı yapmak,
- Demirleri hazırlamak,
- Demirleri döşemek,
- Demirlerin takviye ve bakımını yapmak,
- Meslekî gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
6-YAPI YÜZEY KAPLAMACI
Tanımı
Sıvacılık, duvar, zemin kaplama, mermer kaplama, parke taşı ve bordür kaplama imalat ve çizimleri konusunda yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır.
Görevleri
- İş organizasyonu yapmak,
- Yapı yüzeylerine sıva yapmak,
- Duvar ve zemin yüzeyini hazırlamak,
- Duvar ve zemin kaplamalarını istenilen biçimde döşemek,
- Mermer ve taşları istenilen ölçülerde şekillendirmek,
- Mermer vb. taşları duvar ve döşemeye kaplamak,
- Parke taşı ve bordür yüzeyini hazırlamak,
- Parke taşı ve bordür kaplamalarını döşemek,
- Meslekî gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
7-YAPI DEKORASYONCUSU
Tanımı
Yapıda boya, alçı dekorasyon ve kartonpiyercilik ve renk tasarımı, alçı dekorasyon çizimi konusunda yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır.
Görevleri
- İş organizasyonu yapmak,
- Duvar ve ahşap yüzeyleri boya yapmaya hazırlamak,
- Duvar ve ahşap yüzeylerde yağlı boya yapmak,
- Badana ve plastik boya yapmak,
- Sac/demir yüzeyleri boyamak,
- Duvar kâğıdı yapmak,
- Kartonpiyer yapmak,
- Dökme tavan yapmak,
- Alçı sıva yapmak,
- Alçıpanla asma tavan, bölme duvar ve duvar giydirme yapmak,
- Meslekî gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
8-YAPI YALITIMCISI
Tanımı
Yapıda yalıtım ve yalıtım detay çizimleri konusunda yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır.
Görevleri
- İş organizasyonu yapmak,
- Yalıtım uygulamasının ön hazırlığını yapmak,
- Isı yalıtımı yapmak,
- Su ve rutubete karşı yalıtım yapmak,
- Yangına karşı yalıtım yapmak,
- Isı ve sese karşı yalıtım yapmak,
- Meslekî gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
9-YAPI DUVARCISI
Tanımı
Yapıda duvarcılık ve duvar çizimleri konusunda yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır.
Görevleri
- İş organizasyonu yapmak,
- Duvarın cinsine göre harcı hazırlamak,
- Binaların iç ve dış cephe duvarlarını örmek,
- Binaların iç ve dış cephe duvarlarının onarımını yapmak,
- Meslekî gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
10-RESTORASYONCU
Tanımı
Restorasyon, ahşap-kâgir restorasyonu, röleve yapma ve proje çizimleri konusunda yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır.
Görevleri
- İş organizasyonu yapmak,
- Ahşap restorasyonu ve kagir restorasyonu yapmak,
- Vitray ve yüzeylere bezeme yapmak,
- Röleve yapmak,
- Motif çizimleri yapmak,
- Restitüsyon ve restorasyon projeleri çizmek,
- Meslekî gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
11-İÇ MEKÂN TEKNİK RESSAMI
Tanımı
İç mekân teknik ressamlığında iç mekân proje çizimi ve röleve yapma konusunda yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır.
Görevleri
- İş organizasyonu yapmak,
- Yapılarda iç mekân tasarımları yapmak,
- El ve bilgisayarla iç mekân eleman çizimleri ve tasarımı yapmak,
- Röleve yapmak,
- Tefriş yapmak,
- El ve bilgisayarla iç mekân perspektifleri çizmek ve metraj yapmak,
- El ve bilgisayarla sistem kesitleri çizmek,
- Meslekî gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
12-YAPI ZEMİN VE BETON LABORATUVARCISI
Tanımı
Yapı Zemin ve Beton laboratuvarcılığı, yapının inşası sürecinde inşaata ait agrega deneyleri, çimento deneyleri, beton deneyleri, hazır beton üretim ve zemin deneylerinin yapılması konusunda yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır.
Görevleri
- Kullanılan hammaddelerin uygunluğunu kontrol etmek,
- Zeminin durumuna ilişkin deneyleri yapmak,
- Beton için uygun kum çakıl ve çimento miktarlarını hesaplamak,
- Kaliteli ve standartlara uygun beton üretimini gerçekleştirmek,
- Kaliteli ve standartlara uygun hazır beton üretimini gerçekleştirmek,
- Üretilmiş betonların niteliğini test etmek,
- Meslekî gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
13-ÇELİK YAPI TEKNİK RESSAMI
Tanımı
Çelik yapı teknik ressamlığında çelik yapı proje çizimi, röleve yapma konusunda yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır.
Görevleri
- İş organizasyonu yapmak,
- Çelik proje etüdü yapmak,
- Taşıyıcı eleman hesapları ve metraj yapmak,
- El ve bilgisayarla çelik kafes sistem projeleri çizmek ve çıktıları almak,
- Röleve yapmak,
- El ve bilgisayarla çelik yapı proje çizimleri yapmak, faaliyetleri yürütmektir.
MESLEK ELEMANLARINDA ARANAN ÖZELLİKLER
İnşaat Teknolojisi alanında çalışanların;
- Şekiller arasındaki ilişkileri algılayabilen,
- Zihinde canlandırma ve çizime aktarabilme yeteneğine sahip,
- Arazi çalışmalarına uygun niteliklere sahip,
- Temel matematik bilgisine sahip,
- Temel fizik ve kimya bilgisine sahip yer bilimi konusunda bilgili,
- Ekip çalışmasına yatkın,
- Sosyal iletişim yeteneğine sahip,
- İşçi sağlığı ve iş güvenliği kurallarına uyan,
- İnsan haklarına saygılı,
- Teknolojik gelişmelere açık ve mesleğinde kendini geliştiren,
- Mesleği ile ilgili analiz ve sentez becerisine sahip,
- Araştırmacı,
kişiler olması gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Yapı ve inşaat alanında eğitim alan bireyler; çalışmalarını hem kapalı mekânlarda hem de açık havada yürütürler. Yapı ve mimarî alanında tüm çalışanlar görevlerini yaparken diğer çalışanlarla etkileşimde bulunmak ve görevini eş güdüm hâlinde yürütmek durumundadır.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Bu sektördeki mesleklerde iş bulma olanakları oldukça fazladır.
İşsizlik oranı yüksek olan ülkemizde, vasıfsız elemanların eğitilmeleriyle inşaat alanında çalışmaları sağlanabilir. Teknolojinin gelişimi, meslek elemanlarının ciddi bir eğitim ihtiyacını beraberinde getirmektedir.
İnşaat sektöründeki meslek elemanları her zaman iş bulma olanağına sahiptirler. Ancak inşaat sektöründe iş yoğunluğu sürekli artmaktadır. Sektörde yeterli sayıda ve yeterli meslek bilgisine sahip ( teknik eleman ) iş gücü eksikliği sorunu yaşanmaktadır. Bu eksiklik en ileri düzeyde onarım, modernizasyon ve restorasyon (yenileme) alanlarında yaşanmaktadır. İnşaat uygulamaları, sektörün gelişmesine ve büyümesine paralel olarak çeşitlenmekte ve yaygınlaşmaktadır. Malzeme satan ve/veya montaj yapan firmalar kendi iş gücünü yetiştirmekte, ayrıca malzeme üreten ve dağıtımını yapan firmalar, bayilerinde çalışan iş gücünü eğitmek için programlar düzenlemektedir. Meslekte iyi eğitim görmüş, nitelikli elemanlara ihtiyaç olduğu gözlenmektedir. Sektörde çalışanlar, çalıştıkları firmaların özelliklerine göre birden fazla konuda uzmanlaşabilmektedirler. Mesleğin yürütülebilmesi için araç-gereç ve ekipman bilgisi, kalite kontrol prensipleri bilgisi, malzeme bilgisi ve teknik resim bilgisi giderek daha fazla önem kazanmaktadır.
Ürün çeşitlerinin artması ve yeni ürünlerin uygulamaya girmesi, oldukça hızlı bir süreç içinde gerçekleşmektedir. Bu nedenle alanda çalışanların yeni ürünleri izlemeleri, farklı uygulama yöntemleri konusunda kendilerini yetiştirmeleri gerekmektedir. İnşaatta çalışma dönemleri inşaat mevsimiyle sınırlı kalmakta ve iş yoğunluğu bu dönemde artmaktadır.
Sektörde giderek daha fazla büyük ölçekli işletmenin oluşumuna yol açan bir yoğunlaşma eğilimi gözlenmektedir. Özellikle Türk inşaat firmalarının yurt dışında iş almaları bu meslek için yurt dışında da çalışma imkânını beraberinde getirmektedir. İnsan var oldukça barınma, dolayısıyla da yapı ihtiyacı var olacaktır. Ülkemizde inşaat sektöründe büyük ilerleme gözlenmektedir. Söz konusu durum bu alanda çalışacak iş gücüne olan ihtiyacı da beraberinde getirmektedir.
Devlet Su İşleri, Karayolları, Köy Hizmetleri, Tapu Kadastro, Bayındırlık Müdürlükleri ve belediyeler gibi kamu kuruluşlarında, ayrıca özel sektöre ait hazır beton santralleri, mühendislik ve mimarlık bürolarında, müteahhitlik ve müşavirlik hizmeti veren kuruluşlarda teknik eleman olarak çalışma şansları vardır.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Meslek eğitimi, meslek liselerinin Yapı/İnşaat programında verilmektedir.
Ülkemizde son dönemde meydana gelen doğal afetler insanların bu alanda biraz daha dikkatli olmaları gereğini ön plana çıkarmış ve ilgili meslek mensuplarına olan talep artmıştır. İnşaat sektörünün devamlılığı ve sektörde üretim yanında denetim ve kontrollere yönelik gelişmeler dikkate alınacak olursa önümüzdeki dönemlerde de meslek mensuplarına ihtiyaç yüksek olacaktır.
Meslek liselerinden diploma alan öğrenciler, YÖK?ün uygulamaları devam ettiği sürece, meslek yüksek okullarının inşaat, harita ve kadastro, yapı ressamlığı, restorasyon bölümlerine sınavsız geçiş yapabilir. Ön lisans programlarını başarı ile bitirenler ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı?nda başarılı oldukları takdirde, İnşaat Mühendisliği, Jeoloji Mühendisliği, Mimarlık, Yapı Öğretmenliği, Yapı Tasarım Öğretmenliği, Yapı Ressamlığı Öğretmenliği, İç Mimarlık, İç Mimari ve Çevre Tasarımı gibi lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler.
Meslekî Eğitim Merkezleri çıraklık eğitimi uygulama kapsamına alınan illerde ve meslek dallarında aday çırak, çırak, kalfa ve ustalara eğitim vermek ve çeşitli meslek kursları açmak suretiyle sanayinin ihtiyaç duyduğu nitelikli ara insan gücünü yetiştirmek amacıyla açılan eğitim kurumlarıdır.
Halk Eğitimi Merkezleri yaşam boyu öğrenme perspektifi içerisinde her zaman ve her yerde uygulanabilecek yaygın eğitim programları ile her yaş ve düzeyde bireylere eğitim sunmaktadır.
Mesleki Eğitim Merkezlerinde, İnşaat Teknolojisi alanında da eğitim verilmektedir. Modüler programlarla meslek liseleri arasında paralellik sağlandığından dolayı yatay ve dikey geçişler olabilecektir.
